Een combinatie van lokaal opgewekte wind- en zonne-energie is financieel rendabel, maakt Nederland minder afhankelijk van fossiele bronnen en zorgt voor werkgelegenheid. Windenergie is financieel gezien de beste optie, terwijl voor zonne-energie waarschijnlijk meer draagvlak is in de maatschappij. Een combinatie van beide ligt daarom voor de hand. Aanvullende financiële maatregelen kunnen ervoor zorgen dat in 2020 50% van de huishoudens wordt voorzien van lokaal opgewekte groene stroom. Dat blijkt uit een Maatschappelijke Kosten-Batenanalyse (MKBA) die in opdracht van de VNG is uitgevoerd door Arcadis.
Windenergie of zonne-energie?
Centrale vraag in het onderzoek was: ‘Wat gebeurt er als 50% van de huishoudens in Nederland hun eigen elektriciteit decentraal duurzaam opwekken?’. Om deze vraag te beantwoorden is een business case opgesteld en een MKBA uitgevoerd. Daaruit blijkt dat windenergie financieel rendement oplevert, maar negatief scoort op geluidbelasting, zichthinder en natuur. Met zonnepanelen is deze overlast er niet of minder, zodat dit alternatief maatschappelijk beter aanvaardbaar is. Bovendien levert dit 45.000 arbeidsjaren aan werkgelegenheid op, aanmerkelijk meer dan bij windenergie. Financieel is zonne-energie echter niet rendabel. Bij een combinatie van (minimaal) 50% windenergie en (maximaal) 50% zonne-energie zijn de maatschappelijk baten gelijk aan of zelfs hoger dan de kosten.
Financiële maatregelen
Verschillende financiële maatregelen kunnen ervoor zorgen dat decentraal opgewekte groene stroom concurrerend(er) wordt ten opzichte van grijze stroom, zodat het mogelijk wordt om al in 2020 50% van de huishoudens te voorzien van lokale groene stroom. Een verhoging van de energiebelasting op grijze stroom met 4 cent zorgt er bijvoorbeeld voor dat alle decentrale opwekkingsalternatieven even duur zijn als grijze stroom of zelfs goedkoper. Het is wel de vraag of deze fiscale maatregel op de langere termijn houdbaar is als het aandeel lokaal opgewekte duurzame energie sterk toeneemt.
Achtergrond en aanleiding MKBA
Steeds meer consumenten zien mogelijkheden om zelf duurzame energie op te wekken. Het vermogen hiervan is nog zeer bescheiden, maar het aantal initiatieven in Nederland stijgt snel. De roep naar de politiek is dan ook sterk om belemmeringen voor deze ontwikkeling weg te nemen; met name de energiebelasting is een hobbel om ‘eigen duurzame energie’ te realiseren.
De Tweede Kamer heeft al meerdere maatregelen genomen om elektriciteitsopwekking voor eigen gebruik te faciliteren. Een goed inzicht in de effecten hiervan op het bestaande (energie)systeem ontbrak echter nog. De MKBA voorziet in deze leemte. De resultaten van het onderzoek zijn nuttig bij beleidsafwegingen op lokaal, provinciaal en nationaal niveau.
bron: VNG.nl