Articles posted by dzh

Er is een revolutie gaande in de energieproductie. Naast centrale energieproductie door grote bedrijven ontstaan er steeds meer lokale burgerinitiatieven om stroom te produceren. Het resultaat is meer duurzame energie en meer sociale binding, stelt hoogleraar sociologie Frans Stokman van de Rijksuniversiteit Groningen. Stokman is tevens bestuurslid van Grunneger Power, een coöperatieve vereniging die Groningen van groene energie wil voorzien.

‘De energiesector staat voor een vergelijkbare revolutie als de ICT industrie in de jaren ’90, toen de eerste wat primitieve pc’s verschenen. Na vijftien jaar had iedereen zijn eigen computer op het bureau. Zo iets staat ook in de energiesector te gebeuren: mensen gaan zelf lokaal energie opwekken en delen. Dat is een noodzaak om onze energievoorziening duurzaam te maken, maar het zorgt ook voor een sociale revolutie die lokale cohesie versterkt. In de huidige situatie bepalen de grote energieproducenten waar ze in investeren. Wanneer ze besluiten een nieuwe kolencentrale neer te zetten in de Eemshaven, gebeurt dat gewoon – ook al zijn veel klanten daar tegen. Die klanten hebben geen enkele invloed.’

Slim stroomnetwerk
‘Het voordeel van een lokaal burgerinitiatief is dat consumenten tegelijkertijd coproducenten worden. In mijn eigen straat hebben we een vereniging van eigenaren opgericht om gezamenlijk energie te produceren. Eerst zijn er warmtepompen geplaatst (dat scheelt aardgas), maar er is meer elektriciteit nodig. De volgende stap was om zonnepanelen te plaatsen. En nu willen we graag onderling energie kunnen uitwisselen in de straat. Dat kan met een ‘smart grid’, een slim stroomnetwerk waar KEMA al mee experimenteert in onze regio.’

‘Op een grotere schaal wil Grunneger Power de stad Groningen en naaste omgeving van groene energie voorzien door lokale productie en lokale opslag. Grunneger Power levert zonnepanelen met korting en adviseert over het gebruik van duurzame energie. Daarnaast verkopen we via een Duits bedrijf duurzame stroom en gas. De stroom komt alleen uit zon, wind en waterkracht. Verder zetten we onze kennis in om andere burgerinitiatieven te ondersteunen totdat ze op eigen benen kunnen staan, want het moet wel lokaal blijven.’

Betrokkenheid
‘Ons voorbeeld zijn de Duitse ‘Stadtwerke’. Zo’n 700 lokale initiatieven produceren energie voor 80 miljoen mensen. Die Stadtwerke zijn het initiatief van de lokale gemeente, met sterke inbreng van de bevolking. Hier in Nederland gaat het meestal om burgerinitiatieven. De essentie is in beide gevallen dat consumenten lokaal besluiten hoe de energieproductie moet worden ingericht.’

‘Lokale energieproductie vergroot de onderlinge betrokkenheid en afhankelijkheid. Je moet hiervoor netjes met elkaar omgaan en de lokale belangen voor het eigenbelang laten gaan. In kleine dorpen kan dat spanningen en uitsluiting opleveren, maar wanneer zo’n initiatief bijvoorbeeld de hele stad Groningen omvat, is dat probleem er nauwelijks. De sociale component is belangrijk. Mensen krijgen in eigen hand hoe het systeem moet groeien. Je ziet ook dat mensen gezamenlijk zonnepanelen gaan inkopen, waardoor ze meer onderling contact hebben. Daarnaast dwingen dit soort initiatieven de grote energieproducenten om te veranderen. Op termijn moeten er smart grids komen, waardoor ik bijvoorbeeld de energie die ik te veel produceer kan schenken aan mijn studerende kleinkind.’

‘Het heeft zo’n vijftien jaar geduurd voordat de ICT-revolutie was voltooid. Ik verwacht dat de energierevolutie ook in vijftien jaar voltooid kan zijn, zodat lokale energieproductie de norm is. En hoe groter de betrokkenheid van mensen via burgerinitiatieven, hoe sneller het zal gaan.’

Curriculum Vitae
Frans Stokman is hoogleraar sociologie. Hij doet onder meer onderzoek naar de transitie van onze energievoorziening richting duurzaamheid en decentrale opwekking van energie. Stokman onderzocht de bereidheid van burgers om deel te nemen aan lokale energiecoöperaties, ook al hebben zij daartoe zelf geen goede mogelijkheden in hun eigen huis. Als onderdeel van dat onderzoek richtte Stokman Grunneger Power op, een energiecoöperatie voor de stad Groningen.

Bron: Rijksuniversiteit Groningen

Friesland streeft naar een duurzame provincie. Iedere Fries kan helpen om Friesland duurzamer te maken. Met verschillende projecten willen de provincie en de Friese Milieu Federatie laten zien hoe. In de afgelopen jaren voerden zij daarvoor onder andere projecten uit op het gebied van voedsel, kleding en afval.

Dat de projecten tot resultaten leiden, blijkt uit de zogenaamde ecologische voetafdruk. De ecologische voetafdruk geeft aan hoeveel ieder individu van onze aarde vraagt, weergegeven in ruimtebeslag. Het consumptiepatroon beïnvloedt de voetafdruk. Niet alleen het verbouwen van voedsel vraagt ruimtebeslag, maar ook het transport van goederen of het gebruik van papier. Hoe minder ruimte iemand gebruikt, hoe duurzamer hij leeft. De gemiddelde Noord-Europeaan verbruikt 4,7 hectare. Friezen leggen minder beslag op de aarde. In 2011 was hun ecologische voetafdruk 4,06 hectare. In 2009 was dat nog 4,41.

Tags
Share

Iedereen ziet de beelden van de laatste Elfstedentocht nog helder voor zich. Een heroïsche wedstrijd tegen het decor van een prachtige provincie. Dat decor dreigt over een flink deel van de route drastisch te veranderen. De Provincie Friesland presenteerde vorig week tijdens een informatieavond de plannen voor een grootschalig windmolenpark. De bewoners van het gebied hebben tot aanstaande zondag de tijd om te reageren. Deze reactietermijn is door de Provincie verlengd in verband met de vele en zwaar verontwaardigde reacties.

Als het aan de Provincie Friesland ligt zal een volgende Elfstedentocht over vele kilometers verreden worden tegen de achtergrond van tientallen windmolens. En niet zomaar windmolens, maar mega molens van 150 meter hoog. Voor het vergelijk, dat is drie keer zo hoog als een gemiddelde Nederlandse vuurtoren.

Honderd vierkante kilometer
De Provincie heeft een plan ontwikkeld om binnen de driehoek Makkum, Bolsward, Harlingen een grootschalig windmolenpark te realiseren. Ze is bereid daarvoor een gebied van ruim honderd vierkante kilometer op te offeren. Eeuwenoud cultuurlandschap. Gevolg? Tientallen terpen, tufstenen kerkjes met karakteristieke zadeldaktorens, een compleet gave ringdijk uit de 10e eeuw (één van de oudste van Friesland), beschermde dorpsgezichten, het verdwijnt allemaal in een woud van windmolens. Authentieke dorpen en bijvoorbeeld een toeristenplaats als Makkum raken volledig ingesloten door de mega molens.

Mega molens 150 meter hoog
Ook het IJsselmeer ontkomt niet aan de grote plannen van de Provincie. Ook daar wil men de windmolens plaatsen. Ook 150 meter hoog. Liefst tweehonderd stuks. Niet alleen verdwijnt daarmee in één keer de unieke weidsheid van het IJsselmeer, de molens zullen ook met gemak te zien zijn vanaf elke plek in de Waddenzee.

Bewoners van het gebied voelen zich compleet overvallen door de plannen. Piebe Piebenga uit Schraard: “De kroonjuwelen van Friesland zijn water, land en horizon. Het is voor mij volkomen onbegrijpelijk dat de Provincie die op zo’n manier verkwanselt. Het is alsof je de kip met de gouden eieren slacht.” Miljoenen zijn de afgelopen jaren gespendeerd om het gebied nog aantrekkelijker te maken voor toeristen. Maar de toerist die komt voor het Friesland van de rust en de ruimte heeft hier in de toekomst niets meer te zoeken.

Noord Holland stopt met windmolenprojecten
Ondanks de steeds hoger wordende energierekeningen moet een gemiddeld Nederlands gezin per jaar nog altijd zo’n € 500,- ophoesten om duurzame energie te subsidiëren. Zonder dat geld zijn subsidie verslindende plannen als deze uiteraard niet realiseerbaar. De plannen van de provincie Friesland zijn overigens des te opmerkelijker nu de provincie Noord Holland vorige maand heeft besloten per direct te stoppen met alle windmolenprojecten omdat ze van mening is dat zij het landschap te veel aantasten. In Friesland bundelen de bewoners die tegen de plannen van de Provincie zijn hun krachten en richten daartoe een stichting op.

Waterportverbond
Het Watersportverbond pleit in haar ingediende zienswijze op de structuurvisie ‘Windenergie op Land’ voor een behoud van het open karakter van het landschap. Het Watersportverbond vreest dat de komst van grootschalige windmolenparken het landschap en de vaarbeleving zullen aantasten.

In 2020 moet 14% van de totale energievoorziening duurzaam zijn. Omdat windenergie één van de belangrijkste duurzame energiebronnen is, zullen er in de toekomst grootschalige windmolenparken worden gebouwd. In de structuurvisie wijst het Rijk gebieden aan waarbinnen ruimte is voor grootschalige windenergie, zoals Noordoost Nederland, het IJsselmeergebied en
Zuidwest Nederland. In deze regio’s liggen belangrijke watersportgebieden als de Zuidwestelijke Delta, het Markermeer en het IJsselmeer. De komst van de grootschalige windmolenparken zullen het landschap en de vaarbeleving echter schaden, zo vreest het Watersportverbond. Met een mastdikte van 15 meter en een hoogte van 200 meter zijn moderne windturbines bij helder weer op meer dan 30 kilometer afstand zichtbaar. Daarnaast is er sprake van een veelvoud van deze turbines in parken waar ook niet doorheen gevaren mag worden. Het unieke karakter van het Nederlandse vaargebied wordt door de grootschalige windmolenparken in de kern aangetast.
Vooropgesteld staat dat het Watersportverbond niet tegen windenergie is; het is een belangrijke vorm van duurzame energie. De manier waarop deze industriële activiteit zich profileert en vooral ook de keuze van de locaties, ziet het Watersportverbond echter als een serieuze bedreiging voor het landschap en als aantasting voor de recreatieve vaarbeleving.
Het Watersportverbond pleit in haar ingediende zienswijze op de structuurvisie dan ook voor het behoud van het open karakter van het landschap. Daarnaast wijst zij ook op de nadelige economische gevolgen in de recreatieve sector. Als het open karakter wordt aangetast en het vaarwater verkleint, zullen watersporters naar andere gebieden vertrekken, zo vreest het Watersportverbond. Dit zal zeker nadelige gevolgen hebben voor de lokale economie.

Bron Watersportverband

Tags
Share