sjoemelstroom

Op 22 februari kwamen de leden van Ús Koöperaasje bij elkaar voor de ledenvergadering in Poppenwier. Fryslân telt zo’n 50 lokale energiecoöperaties (het grootste aantal van alle provincies!) die alle werken aan verduurzaming, vergroening en beperking van energieverbruik op lokaal niveau en op initiatief van burgers. Vrijwel al die Friese coöperaties werken samen in de overkoepelende organisatie Us Koöperaasje. Gemeentes en provincie stimuleren de lokale initiatieven door onder andere subsidies uit bijvoorbeeld het Iepen Mienskipsfûns. In die zin ondersteunen overheden het streven naar energieneutraliteit.

Maar wat doen die overheden zelf?
Friese gemeentes en de provincie kopen gas en stroom gezamenlijk in en maken gebruik van groencertificaten (Garanties van Oorsprong) uit het buitenland. Dat kan beter, door te kiezen voor lokale opwekking! Door het energieverbruik van overheden écht te ‘vergroenen’. Zo wordt de doelstelling van de overheden naar energieneutraliteit wél gehaald. Van overheden mag je verwachten dat ze de daad bij het woord voegen. Zij hebben een voorbeeldfunctie.

De leden van Ús Koöperaasje in vergadering bijeen hebben unaniem uitgesproken dat Friese gemeentes en de provincie, maar ook het Wetterskip zo snel mogelijk af moeten van zogenaamde sjoemelstroom door grijze stroom ‘groen’ te wassen. Weg met de zgn. groen certificaten aangeschaft in het buitenland!

Wij willen dat Friese gemeentes en de provincie Friesland echt op weg gaan naar gebruik van lokaal opgewekte groene stroom voor hun eigen energieverbruik en de openbare verlichting. Wij noemen dat MienskipsEnergie: ‘Lokaal opgewekt’, ‘lokaal ingekocht’ en ‘lokaal geleverd’, waar we zelf over beslissen en zelf de vruchten van plukken.

MienskipsEnergie – een nieuwe manier om van onderop de energietransitie te versnellen.

Door over te stappen naar echte, gecertificeerde groene energie (stroom en gas), lokaal opgewekt en als het even kan geleverd door noordelijke installaties, geven overheden een stimulerend en helder signaal af, geloofwaardig en navolgbaar voor burgers en bedrijven. Lokaal inkopen, via onder andere onze eigen coöperatieve energiemaatschappij Noordelijk Lokaal Duurzaam, betekent ook meer behoefte aan productie en dus meer investeringen in zonne-, wind- en biogas-energie. Een echte stimulans voor investeringen in de lokale economie waardoor geld in de regio blijft*. Deze MienskipsEnergie kan overheden nu wel iets meer kosten: we schatten de meerkosten jaarlijks op niet meer dan de prijs voor een 1/2 kop koffie per inwoner per jaar.

Kijk ook op: http://mienskipsenergie.frl/

* Huishoudens, bedrijven en overheden besteden jaarlijks in Friesland circa 600 miljoen Euro aan elektriciteit en gas! Friesland gebruikt 3,3 % van alle energie in Nederland. Dat is 62 Petajoule: 12PJ elektriciteit, 34PJ gas en 16PJ voor transport. Bron:

Of is het sjoemelstroom? Op de blog van Vandebron wordt uitgelegd hoe het echt zit. Wil je controleren of jouw leverancier wel echt groene stroom uit Nederland levert? Doe dan de check op hier.nu/hier/pagina/groene-stroom-checker. Bij Noordelijk Lokaal Duurzaam ben je zeker van 100% duurzame energie uit Noord Nederland. Stap daarom vandaag nog over naar Noordelijk Lokaal Duurzaam en ondersteun daarmee Duurzaam Heeg.

nld-groene-stroom-uit-nederland

Sjoemelstroom
Het is een prachtig woord; het bekt lekker, allitereert mooi en maakt meteen duidelijk dat het goed fout zit: sjoemelstroom. Sjoemelstroom, het klinkt zelfs als een scheldwoord dat de boze buurman naar je riep als je een bal in zijn tuin schoot: “Jij sjoemelstroom, ga je moeder pesten!”

Maar wat is sjoemelstroom? En wat is er precies mis mee?
Van alle elektriciteit die in Nederland wordt geproduceerd is 11% groen. Terwijl 58% van de Nederlandse huishoudens groene energie koopt, of in ieder geval denkt te kopen. Een simpele rekensom leert ons: dat kan niet. De vraag is veel groter dan het aanbod. Gelukkig hebben de grote energiebedrijven daar een oplossing voor bedacht. In andere landen, voornamelijk Scandinavische, produceren ze namelijk veel meer groene energie. Daarom kopen deze bedrijven het tekort aan groene stroom bijvoorbeeld in Noorwegen. Of IJsland, waar alleen maar groene energie wordt geproduceerd. Hartstikke makkelijk.
Het is zelfs nog makkelijker; om onze eigen grijze stroom te vergroenen, hoeft er niet eens letterlijk een kabel naar Noorwegen te liggen. Een Garantie van Oorsprong (GvO) is genoeg om te bewijzen dat je stroom groen is.

Wat is dat, zo’n Garantie van Oorsprong?
Aan fysieke stroom kun je niet zien hoe en waar het is geproduceerd, daarom krijgt iedere energieproducent per megawattuur geproduceerde groene stroom een GvO. Deze GvO’s kunnen worden verhandeld, ook internationaal. Omdat in landen als Noorwegen en IJsland alle stroom groen is, vraagt niemand naar GvO’s en kunnen deze worden verkocht, bijvoorbeeld aan Nederlandse energiemaatschappijen. Deze GvO’s maken grijze stroom groen, zonder dat een energiemaatschappij er ook maar een kilowattuur aan groene stroom voor op hoeft te wekken. Op deze manier is de Noorse of IJslandse groene energie ineens officieel niet meer groen, omdat onze grijze Nederlandse stroom het groen heeft “overgenomen”. En deze groen geverfde grijze stroom noemen we sjoemelstroom.

Maar waarom is dit precies een probleem?
We importeren wel meer dingen uit Scandinavië. Goeie dramaseries bijvoorbeeld. Hippe kleren. En goedkope meubels. Waarom geen groene verf voor onze energie?

Laten we het eens vergelijken met het eten van vlees. Inmiddels zijn we het er over eens dat het beter voor het klimaat is als we met zijn allen wat minder vlees eten. Stel dat ik daarom besluit twee dagen per week vegetarisch te gaan eten. Maar in plaats van dit echt te doen, koop ik van mijn collega Jaap, die helemaal geen vlees eet, twee vlees-vrije dagen. Jaap heeft dan iets meer geld om uit te geven aan tofu, ik kan met een gerust geweten aan mijn karbonade beginnen, maar er wordt geen hap minder vlees gegeten.

Bij sjoemelstroom gaat het zelfs een stapje verder. In dat model koop ik als bewuste burger mijn vegaburger met het idee dat ik goed bezig ben, terwijl ik in werkelijkheid een doodnormale hamburger heb gekocht. Die hamburger wordt aan mij als zijnde vegetarisch verkocht, doordat de hamburgerfabriek vega-certificaten heeft gekocht van een sojaboer. Daar is natuurlijk niets vegetarisch aan. En de wereld schiet er ook helemaal niets mee op.

Voor energiemaatschappijen is het veel makkelijker om GvO’s te kopen, dan om zelf groene energie te produceren. Het is ook veel goedkoper; het kost slecht € 1,40 om een verbruik van rond de € 2.000 te vergroenen. Omdat de prijzen zo laag liggen, zijn GvO’s dan ook geen investering in groene energie. En ook al zou het wel een investering zijn: een land als Noorwegen is al heel groen, die heeft ons geld niet nodig om groene energie verder te ontwikkelen. Nederland wel. Dus terwijl je denkt groene stroom te kopen en de wereld te verbeteren, verandert er in werkelijkheid helemaal niets.

En nu?
Gelukkig is er wel echte groene stroom in Nederland. Met de groene stroom checker van Hier kun je controleren of jij écht groene stroom koopt. Zodat je zeker weet dat je geld naar een lokale, groene energieproducent gaat en er weer verder geïnvesteerd kan worden. Dan kan heel Nederland straks rustig, op een Scandinavische bank, in een Scandinavische spijkerbroek, kijken naar een Scandinavische serie op een tv, die aanstaat dankzij groene Nederlandse energie.

Bron: Blog.vandebron.nl en Hier.nu